2016/02/11

ARNASKETA


 Airea gas-nahaste bat da, nitrogenoa eta oxigenoa ditu bi osagai nagusiak. Ahotik eta sudurzuloetatik hartzen dugu arnasa, eta oxigenoa daraman airea sartzen da arnasa  hartzen dugunean. Aire hori faringetik, laringetik eta trakeatik barrena, biriketaraino iristen da. Sudurretik doan bidea eta ahotik doana faringean elkartzen dira (eztarrian). Dena den hobe da sudurretik arnastea, sudurretik bideratzen den airea berotu, iragazi eta hezetu egiten baita horrela, faringera iritsi aurretik. Airea berotzeko eta hezetzeko, sudur barnean mukosa pituitarioa mintz mehea dago.
Gure sudurraren barnealdea ilez eta mukiz horniturik dago eta, horrela, aireak daramatzan hautsa eta zikinkeriak sudur barruko iragazki natural horietan geratzen dira. Esan dugu airea ahotik edo sudurretik sartzen dela gure gorputzera. Bi bideak laringean elkartzen dira, eta pixka bat beherago, trakea daukagu.Arnas aparatua eta digestio aparatua komunikatuta daude, eta bi bidetan banatzen dira: elikagaiek esofago edo hestegorritik jarraitzen dute, urdailera, eta aireak, aldiz, trakea edo zintzurrestetik, biriketara. Laringean, bidea bitan banatzen da, beraz: bide batetik doa airea, eta bestetik janaria. Bi bide horiek ez nahasteko, bada kartilagozko itxitura bat, epiglotisa: janaria irensten dugunean, airearen bidea ixten du, eta arnasa hartzean, ireki egiten du. Biak (arnasa hartzea eta irenstea) batera egiten ditugunean, gerta daiteke janari zatitxoren bat trakeara joatea; horrelakoetan eztulka hasten gara. Kontrako eztarritik joan zaigula esan ohi dugu horrelakoetan.
Laringetik aurrera, aireak bere bidea egiten du, trakeatik biriketara. Trakea edo zintzurrestea eraztunez osaturiko  hodi bat da, eta biriken parean bronkio izeneko bi adarretan banatzen da. Birikak bular-kaiolan daude, omoplatoek, saihets-hezurrek eta bularrezurrak babestuta. Pleura mintzak bitzen ditu birikak, kanpoko erasoetatik (infekzioak, gaixotasunak…) babestuz.
Gas-trukea albeolotan gertatzen da. Albeoloak odol-kapilarrez inguraturik daude. Albeolotara pasatutako karbono-dioxidoa hori kanporatu egiten dugu arnasa botatzean. ALAITZ

iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina