BERASTEGI ETA WUKRO

WUKRO ETA BERASTEGI

Wukro Ipar Etiopian dagoen hiri bat da

Tigray izeneko estatu batean dago. Ur gainetik 1972 metrotan dago.

2007.urtean han 30.208 pertsona bizi ziren.

Angel Olaranek borondate handia eduki zuen, bere bizitza (lagunak, familia…) utziz Wukrora joan zen laguntzera. Guk ere zerbait egiten dugu. Urtero Berastegiko Kultur Astea ospatzen dugu. Berastegiko Kultur Astean ekintza desberdin asko egiten dira haur eta helduentzat. Kultur Asteko azken egunean azoka bat egiten dugu eta pertsona mordoa etortzen da. Han bildutako dirua Wukrora bidaltzen dugu. Aurten beste pauso bat ematera goaz. Azokan postua jartzen duen bakoitzak produktu bat emango du eta produktu horiekin hiru saski osatuko dira. Saski horiek lortzeko boleto batzuk salduko ditugu, eta ateratako dirua Wukrora bidaliko dugu. Saskiak egunean bertan (Azaroaren 5ean) zozketatuko dira. Zozketa momentuan bertan egingo da, eta irabazlea bertan ez badago berriro egingo da zozketa. Aparte kaxa bat ipiniko da nahi duenak borondatez dirua emateko. Gainera pertsona talde batek, Wukroko postu bat jarriko du eta nahi duenak bertan momenturen bat egoterik badu abisatu besterik ez du egin behar.

MUSEO BAT BISITATZEN

IRUNERA IRTEERA

(Oiasso museora)

Guk Irun-era irteera egin genueneko gauzak azalduko dizkizuegu.

Oiaso museora iritsi ginenean azalpen txiki bat eman ziguten, eta gero “tren txu-txu” batera sartu ginen eta paseotxo bat egin genuen haitzulora iritsi arte. Han hainbat mineral ikusi genituen eta haiei buruz hitz egin ziguten. Kobazulotik atera ginenean, labe handi batzuk ikusi genituen, eta hara joan ginen. Han hainbat gauza azaldu zizkiguten labeei buruz. Adibidez labeetan mineralak erre egiten zituztela, labea toperaino bete arte. Labeetatik joan ginenean hamaiketakoa egin genuen. Gero museora “tren txu-txuan” bueltatu ginen. Oiaso museoan kontatu ziguten nola bizi eta nola egiten zituzten telak, ehiza, erabiltzen zituzten tresnak… Gero Oiaso aintzinako herri erromatarraren maketa ikusi genuen. Oiasoren gauza berezienak hilerria eta komun orokor bat ziren. Bertan komunak, dutxak, bainerak, saunak… zeuden. Garai haietako aurkikuntzak ikusi genituen: urrezko txanponak, buztinezko tresnak… eta abar.

Museotik ateratakoan, Iruneko parke batera joan ginen, eta bazkaldu eta jolastu ondoren Berastegira itzuli ginen.

GAZTELUKO IRTEERA

GAZTELURA IRTEERA

Irailak 29an, Gaztelura irteera bat egin genuen. Irteera egun osorako izan zen eta 6,9km ibili ginen oinez. Bidaiak 1h 44min igaro behar zituen, baina hamaiketakoarekin 2h inguru igaro genituen bidaian.

Gure asmoa Elizaldetik joatea zen, baina azkenean Arbidetik hartu genuen Gaztelura joateko bidea. Bidean oso ondo pasa genuen, onddo, gibelurdin eta galanperna asko aurkitu genituen, 3kg inguru. Gaztelura 12:00 ak aldera iritsi ginen. Gaztelun frontoi handi bat zegoen eta haren ondoan parke txiki bat.

Bertan gauza askotan jolastu ginen: futbolean, pilotan, “baseball”ean, sokasaltoan, parkean…

Ondoren bazkaldu egin genuen eta jolasten jarraitu genuen. Frontoi ondoan, bide bat zegoen eta han zeuden zuhaitz guztiak intxaurrondoak ziren. Hori ikusita, gutako batzuk intxaurrak biltzera joan ginen. Perretxikoak bezala, intxaurrak ere dezente bildu genituen. Parkean oreka lantzeko tresnak zeuden eta horregatik oso ondo pasa genuen.

Berastegira autobusean itzuli ginen Tolosatik barrena abesten ibili ginen eta oso ondo pasa genuen.

Berastegira iritsi ginenean, 16:00 tan, onddoak biltzen egindako lan guztia alferrikakoa izan zen, onddo guztiak usteldu zirelako.

BILAKATU ZEN BIZIGAI

TXOKO TXURIA TXANELA

Aurtengo Txanelako lehen gaia “Bilakatu zen bizigai” da. Bilakatu zen bizigai gaian, lurraren barne eta kanpo eragileak, harriak, sestra-kurbak... ikasi ditugu. Lehenengo lurra nola sortu zen ikasi dugu, gero kontinenteen jitoaren teoria aztertu genuen, ondoren atmosfera eta atmosferaren geruzak ikasi genituen, geroago lurraren geruzak eta hainbat harri ere bai. Adibidez Berastegiko harria gorria da. Eta liburuaren erdialdean eragile geologikoa edo geomorfikoak ikasi genituen, horien barruan barne eragileak eta kanpo eragileak daude. Barne eragileen barruan tolesturak eta failak, sumendiak eta lurrikarak edo seismoak. Kanpo eragileen barruan haizea, itsasoa,ibaia, glaziarrak, lurpeko urak, haitzuloak, bizidunak eta lurrazalaren aldaketak daude. Denak ikasi ditugu. azkenik sestra-kurbak ikasi ditugu. Aurten ere txoko txurirako gauzak ekarri ditugu, gaiari buruz.

Gelakideak hainbat gauza ekarri ditugu: albisteak, sumendiaren harriak, argazkiak, liburuak…

Txanelako liburuak esperimentu batzuk ekartzen zituen eta guk horietako bat egin dugu. Esperimentuak lur barnea erakusten zuen, ”3D-n” egin genuen. Erabili genuen materiala: poliespan, kortxo zuriko bola, pintzelak, hainbat koloretako tenperak, kola, labana eta txotx luze bat izan ziren. Binaka egin genituen, eta oso politak atera ziren.

Horrelakoa izan da lehenengo gaia!

GELAKO LANDAREAK

GELAKO LANDAREAK

Kaixo gu 6. mailakoak gara eta gelan ditugun landare eta haziei buruz hitz egingo dizuegu. Zazpi motako hazi eta landare ditugu.

INTSENTSUA: Oso landare ezaguna dugu. Bere hosto txikiek usain sakona dute eta lekuak apaintzeko erabiltzen da.

ALOE VERA: Aloe Vera Afrika iparraldeko jatorrikoa da. Bere hostoak luzeak dira eta lantzeolatuak 50 cm - ko luzera izan dezakete hostoak.

HAZIAK: Haziak borobil txikiak dira. Landatzen direnean, pixkanaka - pixkanaka handitzen joaten dira eta eta azkenean landare bihurtzen dira.

ZINTA: Oso azkar handitzen da eta udaberrian landatzen da.Hostoak oso luzeak ditu eta oso argiak. Landare txikiak dira eta oso errezak zaintzeko.

DIRU LANDAREA: Mundu guztiak diru lorea deitzen dio baina bere izen zientifikoa “Plectranthus australis” da. Oso errez handitzen da, etxe barruan egoten da gehienetan, baina pertsona batzuk kanpoan edukitzen dute zintzilik.

LOS DELFINES

Hoy hemos leído un texto sobre los delfines. Y hemos respondido a las cuestiones en los grupos cooperativos, a través de la estructura "folio giratorio". Aquí tenéis algunas curiosidades sobre ellos:
- Son animales vivíparos, es decir, se desarrollan dentro del cuerpo de la madre y nacen en primavera. Son amamantados debajo del agua.
- Pueden llegar a alcanzar velocidades de 35km/h.
- Se comunican por medio de sonidos que emiten bajo el agua.
- Viven en todos los mares del mundo.
- Tienen la cabeza pequeña y al final, con forma de pico.
- Pueden llegar a medir 3m de longitud y pesar 100kg.
- Respiran por el agujero que tienen en la parte alta de la cabeza y por allí, sale el agua que tragan por la boca.
- Se alimentan de pececillos.
- Son dóciles, juguetones y fáciles de amaestrar por las personas.

EL TENIS

Hoy en clase de castellano, hemos aprendido "Las reglas del tenis". Hemos leído un texto entre todos y luego hemos respondido a unas preguntas, utilizando la estructura "1, 2, 4".

 

El tenis es un deporte que se inventó en Inglaterra. Al principio se jugaba con las manos, luego se inventaron los guantes y al final, la raqueta. Al principio el tenis era un deporte de élite pero hoy en día es un deporte muy popular. Hay dos torneos muy conocidos: el de Davis y el de Wimbledon.

El campo que se utiliza para jugar al tenis es rectangular y puede ser de diferentes materiales: hierba, tierra batida, cemento y de quick (un material muy especial). 

Se puede jugar de manera individual (1 contra 1) o de dobles (2 contra 2).

La altura de la red es de 91,5 cm. Los fallos que se pueden cometer son:

- Estrellar la pelota contra la red.

- Tirar la pelota fuera del campo.

- Que la pelota de dos botes en el mismo campo, etc.

Para hacer un "game" o "juego" hay que hacer 4 tantos. Para hacer un set hay que hacer 6 juegos y para ganar el partido, hay que lograr 2 ó 3 sets de ventaja al contrario.

NUESTROS "COLLAGES"

En clase de castellano estamos leyendo un libro que se titula "Judy Moody está de mal humor, de muy mal humor". Judy, la protagonista, a principio de curso tiene que hacer un "collage" sobre ella misma (sus aficiones, qué le gusta, qué colecciona, a qué club pertenece, sus amig@s, su mascota favorita, lo mejor y lo peor que le ha pasado, su familia, dónde vive, qué quiere ser de mayor,...).
Y nosotros hemos aprovechado esa idea, para hacer nosotros nuestro propio "collage" y así conocernos mejor. Aquí os dejamos una foto del collage de Judy Moody para que vosotros os hagáis una idea y cuando terminemos los nuestros, los expondremos en el pasillo de las escuela.

 

RECORDANDO NUESTROS BUENOS MOMENTOS CON LA ESCUELA

Hoy hemos estado recordando los mejores momentos que hemos vivido con la escuela y después los hemos dibujado entre los miembros de los grupos de aprendizaje cooperativo, usando la estructura "folio giratorio". Los dibujos los expondremos en la semana cultural.

IK/KI (Aprendizaje cooperativo)

Hoy en clase de castellano hemos aprendido "Las reglas del ajedrez":

- Tiene 64 casillas: 32 blancas y otras 32 negras.

- En el tablero hay 8 filas, cada una formada de 8 casillas.

- Los movimientos que se pueden hacer son en vertical, horizontal y diagonal.

- Las piezas blancas siempre empiezan la partida.

- Cada uno tiene 16 piezas: un rey, una reina o dama, dos torres, dos alfiles, dos caballos y ocho peones.

- Si te comen el rey, ya se ha acabado la partida.

- El rey puede hacer un movimiento en cada jugada.

- En cambio, la reina o dama, puede moverse como quiera. Avanzando las casillas que quiera.

- Las torres no pueden moverse en diagonal.

- El alfil se mueve unicamente en diagonal y puede avanzar todas las casillas que quiera.

- El caballo se mueve tres casillas en forma de "L" en cada movimiento.

- Los peones no pueden retroceder nunca y pueden avanzar dos casillas, al principio de la partida y después en cada movimiento sólo pueden avanzar una casilla.

Algun@s ya sabían de antes cómo se juega al ajedrez y otr@s hemos aprendido ahora. Para terminar de aprendernos las reglas, hemos hecho unas fichas utilizando la estructura cooperativa  "1, 2, 4".